Thăm di tích nhà thờ Trạng nguyên Nguyễn Giản Thanh

Trạng nguyên Nguyễn Giản Thanh sinh năm Quý Mão (1483) ở làng Ông Mặc, phủ Từ Sơn, trấn Kinh Bắc (nay là khu phố Hương Mạc, phường Hương Mạc, thành phố Từ Sơn) là con trai của Tiến sĩ Nguyễn Giản Liêm và là người học trò xuất sắc của Tiến sĩ Đàm Thận Huy. Ngay từ nhỏ ông đã nổi tiếng là thần đồng ứng đối lưu loát. Năm 26 tuổi, ông đỗ Trạng nguyên khoa thi Mậu Thìn (1508) đời vua Lê Uy Mục, làm quan trong hai triều Lê - Mạc, từng được cử đi sứ nhà Minh.

Ngày nay, nhà thờ có kiến trúc kiểu chữ “Nhị”, gồm Tiền tế và Hậu đường được nối liền nhau, bộ khung hoàn toàn bằng gỗ lim, chắc chắn.

Phía trước là bức bình phong bằng đá xanh.

Tiền tế 3 gian liền với hậu đường. Vì nóc gian giữa kết cấu kiến trúc kiểu con chồng, cốn, bẩy hiên; vì 2 gian bên theo kiểu kẻ ngồi, bẩy hiên.

Trên các bức cốn được trang trí đề tài rồng, phượng, các con chồng, kẻ, bẩy được bào soi kỹ lưỡng.

Hậu đường 3 gian 2 trái, mái lợp ngói, hai hồi xây kiểu bít đốc tay ngai. Kết cấu kiến trúc kiểu con chồng, giá chiêng, kẻ ngồi trên các con chồng được bào soi kỹ, không trang trí hoa văn, cửa để thông với tòa tiền tế.

Hiện, nhà thờ Trạng nguyên Nguyễn Giản Thanh còn lưu giữ được nhiều hiện vật có giá trị thời Nguyễn: Bài vị, hương án, bát hương, bát bửu, siêu đao, hoành phi, câu đối…

Ngai thờ.

Trong nhà thờ còn có bàn thờ những người thành đạt, có công trạng với dòng họ.

Bản đồ khoanh vùng và lời giới thiệu về di tích.

Lời dạy của Tiến sĩ Nguyễn Giản Liêm và Trạng nguyên Nguyễn Giản Thanh còn lưu lại tại nhà thờ.

Phía trước nhà thờ có ngôi nhà 3 gian lợp ngói là nơi con cháu dòng họ và du khách sửa soạn lễ vật trước khi vào dâng hương hoặc khi có việc lớn của dòng họ.

Bên cạnh nhà thờ là di tích Quốc gia đền thờ Tiến sĩ Đàm Đình Cư.

Phần mộ Trạng nguyên Nguyễn Giản Thanh nằm ở cuối khu phố, xung quang là cánh đồng trải dài, thoáng mát.

Nguyễn Giản Thanh được dân gian gọi là Trạng Me vì xuất thân từ làng Ông Mặc, tục gọi là làng Me. Ông mất năm Nhâm Tý (1552), thọ 70 tuổi. Hàng năm, vào ngày 4/12 âm lịch, con cháu dòng họ lại tổ chức giỗ cụ Trạng tại nhà thờ. Nhà thờ và phần mộ Trạng nguyên Nguyễn Giản Thanh được xếp hạng Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia theo Quyết định số 100/VH-QĐ, ngày 21/01/1989.