Bắc Ninh nỗ lực đón đầu những xu hướng kinh tế mới

Mở đầu buổi làm việc, PGS.TS. Nguyễn Thường Lạng đã trình bày tổng quan về tình hình kinh tế thế giới cũng như Việt Nam hiện nay. Theo ông, kinh tế thế giới đang vận động liên tục tạo nền tảng phát triển mới - đổi mới sáng tạo dựa trên khoa học công nghệ làm nền tảng. Bài phân tích của Phó giáo sư dựa trên phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh từ dữ liệu của các tổ chức quốc tế, Tổng cục thống kê Việt Nam, Cục thống kê tỉnh Bắc Ninh.

Theo ông, có sáu xu hướng kinh tế chính mà Việt Nam nên tận dụng cơ hội hiện nay và nỗ lực hết mình để có thể đón đầu. Xu hướng đầu tiên là mở rộng tiềm năng, sáng tạo giá trị kinh tế mới. Đặc điểm của xu thế này là đầu tư lớn, cạnh tranh liên tục, tâm điểm đổi mới sáng tạo, chi phí biên giảm dần; rủi ro cao, sinh lợi lớn, tạo đột phá; lanh nhanh toàn cầu tạo lợi thế quy mô; sao chép nhanh và vòng đời ngắn, rút ngắn khoảng cách, khả năng đuổi kịp; tăng tốc độ hao mòn vô hình.

TS. Nguyễn Phương Bắc – Viện trưởng chủ trì buổi Tọa đàm

Xu hướng kinh tế thứ hai hiện nay là thương mại kỹ thuật – công nghệ nổi trội tạo lợi nhuận độc quyền cao. Ví dụ điển hình cho xu hướng hày là các hãng dược phẩm lớn như Pfizer hay AstraZeneca khi họ có khả năng nghiên cứu và sở hữu các công nghệ sản xuất vắc-xin độc quyền, giúp ngăn chặn và giảm bớt tốc độ lây lan đại dịch Covid-19 – ưu tiên của cả thế giới vào thời điểm đó.

Xu hướng thứ ba là đầu tư toàn cầu hướng vào lĩnh vực mới, biên phí ngắn hạn lớn nhưng đem lại khả năng thu lợi dài hạn cao. Xu hướng này được thể hiện rõ ở các ngành năng lượng, vật liệu, môi trường theo chuỗi giá trị ngang.

Phó giáo sư Nguyễn Thường Lạng trình bày tại Tọa đàm

Xu hướng thứ tư là chuyển từ đánh đổi sang chia sẻ, lấy công nghệ làm chỗ dựa, nguồn nhân lực chủ đạo hiện tại tập trung vào thế hệ Z – thế hệ những người trẻ tuổi sinh khoảng từ năm 1996 đến 2012. Các công nghệ được coi là chỗ dựa hiện nay là Pin điện, A.I. v,v.

Xu hướng thứ năm là kinh tế tăng tốc quy mô phi chu kỳ - phiên bản hóa. Xu hướng thứ sáu là chuyển hướng công cụ điều tiết. Có thể thấy số hiệp định thương mại khu vực từ năm 1948-2022 đang tăng lên nhanh chóng; nhu cầu về kỹ năng, đặc biệt là kỹ năng ổn định ngày càng cao; các sáng chế và sở hữu trí tuệ được đăng ký tăng lên cả về số lượng và chất lượng. Cung – cầu dịch chuyển đã làm thay đổi cấu trúc kinh tế thế giới, mở rộng miền giá trị gia tăng.

Xu hướng kinh tế Việt Nam hiện nay là tăng kim ngạch xuất nhập khẩu với tốc độ 17,57% và GDP được dự báo sẽ dần hồi phục trong giai đoạn tới. Tăng trưởng xuất nhập khẩu cao hơn tăng trưởng GDP 2,6 lần từ năm 2005-2021; kim ngạch xuất nhập khẩu đặt mục tiêu vươn tới 1000 tỷ đô la Mỹ vào năm 2025. Với tình hình hiện tại và dự báo tương lai, để có thể đón đầu các xu hướng này, thông điệp quốc gia được đưa ra là tích cực, chủ động, bền vững, hiệu quả, chiến lược, toàn diện.

Các đại biểu tham dự Tọa đàm phát biểu ý kiến

Các đại biểu tham dự đã tích cực đưa ra các ý kiến trao đổi với phần trình bày của Phó giáo sư về tình hình phát triển cụ thể của Bắc Ninh để có thể tham gia vào công cuộc đón đầu xu thế này. Theo Phó giáo sư, Bắc Ninh có vị thế kết nối vùng phía Bắc và đồng bằng sông Hồng, kết nối trong nước và quốc tế; có tiềm năng vật chất mới khai thác bước đầu, mô hình khai thác nguồn lực định hình rõ nét và đang đứng trước cơ hội phát triển đa dạng, văn hóa đặc sắc Kinh Bắc. Để nắm bắt những cơ hội này, cần phát huy năng lực đổi mới sáng tạo, tạo động thái, động lực mới; cần tầm nhìn mới, mục tiêu mới, cách giải quyết mới theo hướng tăng tốc, chuyển đổi xanh, sô, tuần hoàn, kinh tế đêm. Bắc Ninh nên bắt đầu xây dựng nhận thức đầy đủ, đồng thuận, tiêu chuẩn, phương thức vận hành, bộ máy, công cụ, hiệu năng, hiệu quả. Từ đó có thể đạt được tầm nhìn toàn cầu, đóng góp vào xây dựng định hướng quốc gia và xây dựng kế hoạch hành động thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao năng lực quản trị, thích ứng với xu hướng kinh tế quốc tế./.