Đình làng Mỹ Thôn
(BNP) - Đình làng Mỹ Thôn (thôn Mỹ Thôn, xã Xuân Lai, huyện Gia Bình) được khởi dựng thời Lê Trung Hưng với quy mô lớn, trang trí chạm khắc tinh xảo, nghệ thuật. Đình thờ 3 vị thành hoàng: Cường Bạo đại vương có công giúp vua Hùng thứ 6 đánh giặc Ân cùng 2 vị thiên thần Bảo hựu đô thiên và Uy Hiển thạc phu.
Đình có kiến trúc kiểu chữ đinh.
Đình hiện nằm trên khu đất ở giữa làng, hướng Tây, phía trước là đường liên thôn, phía bên phải là Nghè thôn, phía bên trái là nhà trẻ mẫu giáo của thôn, phía sau là khu dân cư.
Cổng vào đình.
Bờ nóc đắp đôi rồng chầu mặt hổ phù.
Hiện nay đình có kết cấu kiểu chữ đinh, gồm Đại đình và Hậu cung, bộ khung bằng gỗ được trang trí hoa lá cách điệu.
4 mái đao cong mềm mại.
Bộ lư hương bằng đá ngay trước Đại đình.
Đại đình 3 gian 2 chái, 4 mái đao cong mềm mại, bờ nóc đắp đôi rồng chầu mặt hổ phù, mái lợp ngói mũi hài, cửa mở ở 3 gian giữa kiểu “thượng song hạ bản”, hai gian bên trổ cửa hình chữ Thọ tròn, bộ khung chịu lực bằng gỗ chắc khỏe. 2 bộ vì gian giữa mỗi bộ vì 4 hàng chân cột, vì nóc chồng rường giá chiêng, vì nách cốn mê. 2 bộ vì gian bên mỗi bộ vì 4 hàng chân cột, vì nóc ván mê chạm hổ phù, vì nách ván mê.
Cửa mở ở 3 gian giữa kiểu “thượng song hạ bản”.
Vì nóc ván mê được chạm hổ phù.
Hậu cung 2 gian, bộ khung gỗ có kiến trúc đơn giản chủ yếu là bào trơn đóng bén, quá giang gác tường.
Ban thờ chính.
Ban thờ Bác Hồ.
Ngai thờ thời Nguyễn.
Đình Mỹ Thôn hiện còn bảo lưu được nhiều tài liệu cổ vật quý có giá trị như: Thần tích, sắc phong, đồ thờ tự, kiệu bát cống, long đình…
Bát hương cổ.
Giá văn thời Nguyễn.
Bát bửu.
Long đình thời Nguyễn.
Trong khuôn viên của di tích có giếng cổ và được trồng những cây cổ thụ tỏa bóng mát quanh năm.
Đền mẫu.
Bia đá.
Cây cổ thụ.
Tường bao xung quanh đình.
Theo các cụ cao niên trong làng cho biết, xưa lễ hội đình làng Mỹ Thôn tổ chức rất lớn, kéo dài từ ngày mồng 8 đến hết ngày 18 tháng 11 (âm lịch) hàng năm. Ngày nay, do điều kiện kinh tế xã hội và thực hiện nếp sống văn hóa mới nên lễ hội đình Mỹ Thôn đã được rút ngắn thời gian còn 2 ngày, ngày 11, 12 tháng 11 âm lịch. Trong những ngày hội, song song với phần lễ là phần hội với nhiều trò chơi dân gian như: đấu vật, chọi gà, hát tuồng, chèo… thu hút đông đảo nhân dân tham gia lễ hội.
Đình Mỹ Thôn đã được xếp hạng Di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh theo Quyết định số 12/QĐ-UBND ngày 01/03/2012.