Chuyển biến tích cực trong xử lý ô nhiễm môi trường sông Ngũ Huyện Khê

Xử lý rác thải đổ tự phát dọc bờ sông Ngũ Huyện Khê.

Từ nhiều năm nay, sông Ngũ Huyện Khê bị ảnh hưởng trực tiếp từ việc xả thải của các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất giấy tại phường Phong Khê (thành phố Bắc Ninh) và xã Phú Lâm (huyện Tiên Du) khiến nguồn nước bị ô nhiễm nặng, thường xuyên bốc mùi hôi thối, gây ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân xung quanh. Theo thống kê, tại 02 địa phương trên có khoảng 500 doanh nghiệp, cơ sở sản xuất trong Cụm công nghiệp, hơn 1.000 hộ sản xuất, kinh doanh dịch vụ ngành giấy. Song hành với sự phát triển kinh tế kéo theo sự gia tăng các nguồn và các chất gây ô nhiễm môi trường nước thải, khí thải phát sinh từ các lò hơi và chất thải rắn công nghiệp; tình trạng rác thải đổ tự phát ở dọc hai bên bờ sông cũng gây mất mỹ quan, ảnh hưởng môi trường.

Mặc dù các địa phương đã phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các cơ sở vi phạm, tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm môi trường tại sông Ngũ Huyện Khê vẫn tiềm ẩn nhiều vấn đề phức tạp, gây nhức nhối, bức xúc trong nhân dân.

Triển khai đồng loạt các giải pháp “cứng rắn”

Ngày 27/4/2021, lãnh đạo UBND tỉnh đã trực tiếp đi kiểm tra xử lý vi phạm nguồn xả thải ra sông Ngũ Huyện Khê gây ô nhiễm tại phường Phong Khê, thành phố Bắc Ninh. Ngay sau buổi kiểm tra, hàng loạt các quyết sách, giải pháp “cứng rắn” được triển khai nhằm từng bước xử lý dứt điểm tình trạng ô nhiễm tại phường Phong Khê và xã Phú Lâm như: tháo dỡ tất cả hệ thống xả thải không đúng quy định, trái phép ra hệ thống sông Ngũ Huyện Khê; tháo dỡ toàn bộ đường ống dẫn nước lấy nước mặt từ đập Phú Lâm không có giấy phép; đình chỉ sản xuất đối với các cơ sở không có hệ thống xử lý nước thải hoặc có hệ thống xử lý nhưng chưa đạt tiêu chuẩn; triển khai lắp đặt hệ thống camera giám sát tại các điểm nóng trên địa bàn…

Trên cơ sở đó, Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Công an tỉnh và các địa phương tiến hành thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về bảo vệ môi trường đối với tất cả các cơ sở sản xuất đang hoạt động, kiên quyết lập hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính và đình chỉ hoạt động theo quy định của pháp luật.

Các doanh nghiệp chủ động đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải.

Tính từ ngày 29/4/2021 đến nay, đã thực hiện xử phạt 46 cơ sở với tổng số tiền 14,49 tỷ đồng, đình chỉ hoạt động 44 cơ sở từ 4,5 – 9 tháng, đây là con số “kỷ lục” từ trước đến nay trong xử phạt về lĩnh vực bảo vệ môi trường; các doanh nghiệp cũng sử dụng hơi thương phẩm thay vì dùng nồi hơi như trước để giảm tối đa số lượng ống khói xả thải ra môi trường. Qua đó, tình trạng ô nhiễm môi trường về nước thải, khí thải và chất thải rắn đã có nhiều chuyển biến rõ rệt, tạo ra môi trường không khí trong lành cho nhân dân: chỉ số khói bụi trong không khí đều nằm trong ngưỡng cho phép; chỉ số nước thải đo tại Cống Đặng Xá đạt tiêu chuẩn B1.

Bà Nguyễn Thị Loan, Khu Dương Ổ, phường Phong Khê cho biết: “Hơn một tháng nay, tình trạng ô nhiễm mỗi trường trong khu vực đã được cải thiện rõ rệt, không khí trong lành hơn, đặc biệt, giảm mùi hôi thối, khói bụi mặc dù thời tiết nắng nóng. Bằng cảm quan từ mắt thường, tôi nhận thấy nước sông Ngũ Huyện Khê cũng dần xanh hơn, dòng chảy được khơi thông”.

Bên cạnh đó, các chủ doanh nghiệp, cơ sở sản xuất đã có những chuyển biến tích cực về ý thức bảo vệ môi trường, một số cơ sở đã đầu tư xây dựng xong hệ thống xử lý nước thải nhưng chưa được phép hoạt động, chưa được hoàn thiện các thủ tục, nộp hồ sơ liên quan đến lĩnh vực môi trường; các cơ sở chưa được kiểm tra, xử phạt đã có ý thức khắc phục sai phạm từ những cơ sở đã được kiểm tra, xử phạt.

Cho phép vận hành thử nghiệm cơ sở đã đầu tư hệ thống xử lý môi trường

Để tạo điều kiện cho các cơ sở có ý thức khắc phục các tồn tại sớm được hoạt động trở lại, thúc đẩy làng nghề phát triển ổn định, tạo việc làm cho người lao động, tại phiên họp giao ban lãnh đạo UBND tỉnh, ngày 29/7/2021, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hương Giang cho phép các cơ sở đã đầu tư hệ thống xử lý môi trường nộp hồ sơ đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh cho phép vận hành thử nghiệm.

Trong đó, các cơ sở đã được kiểm tra, ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, hồ sơ gồm: Biên lai nộp tiền phạt; văn bản báo cáo việc thực hiện khắc phục sai phạm (xây dựng xong hệ thống xử lý môi trường); đơn đề nghị cho phép vận hành thử nghiệm.

Đối với các cơ sở chưa kiểm tra, xử phạt, hồ sơ gồm: Bản cam kết đã xây dựng xong hệ thống xử lý môi trường gồm (nước thải, khí thải và chất thải nguy hại phát sinh trong quá trình sản xuất); đơn đề nghị cho phép vận hành thử nghiệm.

Cán bộ Phòng Cảnh sát môi trường thực hiện mở niêm phong van hơi đầu vào tại Công ty TNHH sản xuất kinh doanh giấy Toàn Tiến.

Là doanh nghiệp đầu tiên được mở niêm phong để thực hiện vận hành thử nghiệm các công trình xử lý chất thải, ông Đào Văn Tiến, Giám đốc Công ty TNHH sản xuất kinh doanh giấy Toàn Tiến, Cụm công nghiệp Phong Khê 2 cho biết, Công ty đã đầu tư hệ thống xử lý nước thải đồng bộ với kinh phí gần 7 tỷ đồng, bảo đảm nước thải sau xử lý đạt tiêu chuẩn theo quy định và tái sử dụng tuần hoàn nước thải trong sản xuất, không xả thải ra môi trường. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp phát triển sản xuất lâu dài, mà còn góp phần bảo vệ môi trường cho chính bản thân gia đình và cộng đồng.

Ông Đào Văn Tiến cũng gửi lời cám ơn tới lãnh đạo tỉnh, các Sở, ngành chức năng đã tạo điều kiện để Công ty được vận hành thử nghiệm hệ thống xử lý nước thải, đồng thời, cam kết chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.

Đến nay, đã có 17 doanh nghiệp tại phường Phong Khê và Cụm công nghiệp Phú Lâm được Chủ tịch UBND tỉnh cho phép vận hành thử nghiệm các công trình xử lý chất thải. Trường hợp doanh nghiệp vận hành thử nghiệm đảm bảo tiêu chuẩn của pháp luật về môi trường thì cho phép vận hành chính thức.

Sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền các cấp, sự chuyển biến từ nhận thức đến hành động của doanh nghiệp, cộng đồng, hy vọng trong thời gian tới, tình trạng ô nhiễm môi trường khu vực làng nghề Phong Khê, Phú Lâm và sông Ngũ Huyện Khê sẽ sớm được xử lý triệt để, mang lại môi trường sạch cho người dân.