Giỗ Tổ Hùng Vương – Hướng về cội nguồn dân tộc

Lễ rước kiệu về Đền Hùng do các xã, phường, thị trấn vùng ven di tích tổ chức (Ảnh: Cổng TTĐT tỉnh Phú Thọ).

Ngày 6/12/2012, Tín ngưỡng thờ cúng Vua Hùng ở Phú Thọ trở thành di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Di sản văn hóa ấy đã và đang tỏa sáng, lan rộng không chỉ ở Việt Nam mà còn nổi bật, tiêu biểu toàn nhân loại. Ý nghĩa đặc trưng của tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương là ý thức nhớ về cội nguồn dân tộc “Ăn quả nhớ người trồng cây”, “Uống nước nhớ nguồn”; sự kết nối cộng đồng hình thành nên tính đại diện cộng đồng sâu sắc. Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương có không gian văn hóa rộng lớn, trải dài khắp cả nước, từ Bắc vào Nam, không có biên giới, không chỉ ở trong nước mà còn ở cả nước ngoài, nơi có cộng đồng người Việt sinh sống, tạo nên triết lý nhân văn sâu sắc, động lực tinh thần của dân tộc Việt Nam, hình thành nét đặc sắc của văn hóa nhân loại.

Nét tiêu biểu và đậm đà bản sắc nhất của tín ngưỡng này là vào đúng ngày 10/3 (âm lịch) hằng năm, lễ Giỗ Tổ Hùng Vương được cử hành tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng trên núi Nghĩa Lĩnh (xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ) và ở các địa phương khác trong cả nước. Hiện cả nước có khoảng 1.417 di tích có thờ cúng Hùng Vương và các nhân vật thời Vua Hùng, riêng tỉnh Phú Thọ có gần 330 cơ sở. Bên cạnh đó, cộng đồng người Việt Nam ở nhiều nước trên thế giới cũng thờ cúng Hùng Vương. Đây cũng là dịp tuyên truyền, quảng bá sâu rộng về hai di sản “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ” và “Hát Xoan Phú Thọ” đã được UNESCO vinh danh.

Năm nay, Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng được tỉnh Phú Thọ tổ chức cùng 3 tỉnh tham gia góp giỗ gồm: Cần Thơ, Nghệ An, Sơn La. Nội dung Giỗ Tổ Hùng Vương năm nay dự kiến như sau:

Phần Lễ gồm: Lễ Giỗ đức Quốc Tổ Lạc Long Quân và Lễ dâng hương tưởng niệm Tổ Mẫu Âu Cơ (ngày 06/3 âm lịch). Lễ dâng hương tưởng niệm các Vua Hùng (ngày 10/3 âm lịch). Lễ dâng hoa tại Bức phù điêu “Bác Hồ nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ Đại đoàn quân tiên phong”. Lễ dâng hương của các huyện, thành, thị về Đền Hùng. Lễ rước kiệu về Đền Hùng do các xã, phường, thị trấn vùng ven di tích tổ chức. Lễ dâng hương tại các di tích thờ Hùng Vương, các danh nhân, danh tướng thời Hùng Vương và tại các gia đình người dân trên địa bàn tỉnh (ngày 10/3 âm lịch).

Phần Hội gồm: Khai mạc Lễ hội Đền Hùng năm 2019 (Lễ hội văn hóa dân gian đường phố; chương trình nghệ thuật; bắn pháo hoa). Hội trại văn hóa của các huyện, thành, thị trong tỉnh và tổ chức trưng bày, quảng bá, giới thiệu sản phẩm đặc trưng của tỉnh Phú Thọ. Liên hoan văn nghệ quần chúng và dân ca Phú Thọ tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng. Hát giao lưu tại khu vực ngã 5 Đền Giếng và hồ Mai An Tiêm - Khu di tích lịch sử Đền Hùng (nội dung mới). Trưng bày hiện vật khảo cổ học về sự ra đời, phát triển của Nhà nước Văn Lang thời đại các Vua Hùng và tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng. Trưng bày hiện vật tại Bảo tàng Hùng Vương – thành phố Việt Trì; trưng bày sách, báo, tư liệu ảnh tại Thư viện tỉnh; chiếu phim phục vụ nhân dân tại rạp Hòa Phong. Trưng bày hoa, cây cảnh tại thành phố Việt Trì (nội dung mới). Triển lãm ảnh nghệ thuật chủ đề “Quê hương, con người Phú Thọ” và một số tác phẩm mỹ thuật của các họa sỹ Việt Nam - Hàn Quốc. Tổ chức ngày Hội sách Đất Tổ. Tổ chức đánh trống đồng, đâm đuống, múa lân tại khu vực nhà Công quán - Khu Di tích lịch sử Đền Hùng. Biểu diễn múa rồi nước tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng. Hội thi gói bánh chưng, giã bánh giầy tỉnh Phú Thọ mở rộng. Trưng bày hoa Phong Lan tại khu di tích Đền Hùng. Tổ chức trình diễn hát Xoan làng cổ tại thành phố Việt Trì. Tổ chức các hoạt động hằng đêm tại sân khấu Quảng trường Hùng Vương (nội dung mới). Hội chợ thương mại và giới thiệu sản phẩm các vùng miền năm 2019 tại thành phố Việt Trì. Hội thi bơi chải truyền thống trên sông Lô. Các hoạt động thể dục, thể thao và trò chơi dân gian truyền thống như bóng chuyền nam, cờ tướng, vật dân tộc, đẩy gậy, bắn nỏ… Khai mạc giải bóng đá phong trào tỉnh Phú Thọ (giải bóng đá hàng năm). Giải bóng chuyền các đội mạnh Cúp Hùng Vương. Giải quần vợt truyền thống Cúp Hùng Vương. Các chương trình biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp của các địa phương tham gia tổ chức Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng năm Kỷ Hợi 2019.

Trong ngày này, nhân dân cả nước có điều kiện đều tham gia vào các hoạt động văn hóa thể hiện lòng thành kính tri ân các Vua Hùng đã có công dựng nước và các bậc tiền nhân đã vì dân giữ nước.