Thăm di tích đền thờ Trạng Cháy, phường Phù Chẩn

23/09/2024 07:30

(BNP) - Nằm ở giữa khu phố Doi Sóc, phường Phù Chẩn, thành phố Từ Sơn, đền thờ Trạng nguyên Nguyễn Xuân Chính (còn gọi là Trạng Cháy) được khởi dựng từ năm 1631, sơ khai là nhà tranh, tường đắp đất. Sau khi cụ Trạng mất, họ tộc nhiều đời đã tu sửa, tôn tạo, gìn giữ, trở thành nơi giáo dục truyền thống hiếu học, khoa bảng cho con cháu dòng họ và nhân dân địa phương.

Trạng nguyên Nguyễn Xuân Chính (1588-1676), là người tinh binh thư, tường sách lược. Năm 50 tuổi đỗ đầu 3 kỳ thi: Thi Hương, thi Hội và thi Đình (đỗ Trạng nguyên) khoa Đinh Sửu (1637) đời vua Lê Thần Tông. Ông làm quan đến chức Lại bộ Tả thị lang, sau khi mất được phong tặng Thượng thư Bộ lại, tước Đạo Ngạn hầu. Dân gian thường gọi ông là Trạng Cháy, vì ông sinh ra ở làng Cháy xưa (nay là phường Phù Chẩn, thành phố Từ Sơn).

Cổng đền còn lưu giữ được kiến trúc cổ…

Hiện, đền được xây dựng trên khuôn viên rộng 309m2,  bao gồm có Tiền tế và Hậu cung.

Tiền tế 1 gian 2 chái 4 mái đao cong, khung gỗ xoan, liên kết bởi 4 hàng cột ngang, 2 hàng cột dọc.

Hậu cung 3 gian, khung gỗ xoan, kết cấu kiến trúc kiểu “vì kèo” bào trơn không chạm khắc.

Hiện, đền còn lưu giữ được 01 cuốn gia phả, hoành phi, câu đối thời Nguyễn.

Đặc biệt là 01 bia đá tứ diện dựng vào thời Lê, năm Chính Hòa 17 (1696).

Và 02 bia đá thời Nguyễn ghi rõ công lao của Trạng nguyên Nguyễn Xuân Chính cùng gia phả các đời dòng họ Nguyễn Xuân ở địa phương.

Trong khuôn viên đền còn có bia ghi nhớ các Mẹ Việt Nam Anh hùng và các Anh Hùng liệt sỹ của dòng họ Nguyễn Xuân ở địa phương.

Bia ghi công đức xây dựng, tôn tạo đền.

Phần mộ Trạng nguyên Nguyễn Xuân Chính nằm giữa cánh đồng ở cuối khu phố Doi Sóc.

Ngày 30 tháng Giêng âm lịch là ngày giỗ Trạng nguyên đồng thời là ngày giỗ họ. Ngày 09/5 (âm lịch) hàng năm, tại đền thờ, dòng họ Nguyễn Xuân tổ chức trao thưởng cho con em trong họ có thành tích trong học tập. Di tích đền thờ và phần mộ Trạng nguyên Nguyễn Xuân Chính được xếp hạng di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh theo Quyết định số 165/CT, ngày 24/2/1998.

H.T