Từ đường họ Lê Duy - nơi giáo dục truyền thống của dòng họ

Cổng Từ đường họ Lê Duy.

Trên cổng được chạm khắc kiến trúc thời Nguyễn.

Di tích Từ đường họ Lê Duy nằm giữa làng Đông, mặt quay hướng Đông, xung quanh là khu dân cư đông đúc. 

Toàn cảnh tòa Tiền tế của Từ đường.

Cụ Lê Duy Đản đỗ Đệ tam giáp đồng Tiến sĩ xuất thân khoa Ất Mùi (1775) đời Lê Hiển Tông; làm quan đến chức Hàn Lâm viện thừa chỉ hành Tham chính sứ Thanh Hoá, tước Hương Phái Hầu.

Các cấu kiện toàn Tiền tế được trang trí hoa lá cách điệu.

Nhà thờ hiện có các công trình: Tiền tế 03 gian, Đại bái 03 gian và Hậu đường 01 gian, xây theo kiểu bình đầu bít đốc tay ngai, cột trụ lồng đèn. Trong đó, Tiền tế 3 gian hai hồi xây tường, phía trước và sau để thông thoáng, bộ khung gỗ chịu lực.

Tòa Đại bái.

Đôi rồng chầu mặt nguyệt trên bờ nóc tòa Đại bái.

Vì nóc tòa Đại bái có kết cấu “thượng chồng rường giá chiêng, hạ kẻ ngồi bẩy hiên”.

Các cấu kiện trang trí hoa lá cách điệu.

Tòa Đại Bái 03 gian bộ khung gỗ lim chịu lực, liên kết gồm 4 bộ vì, mỗi bộ vì 4 hàng chân cột, chốn hàng cột cái phía trước; vì nóc có kết cấu “thượng chồng rường giá chiêng, hạ kẻ ngồi bẩy hiên”. Trang trí trên các cấu kiện là hoa lá cách điệu. Hệ thống cửa thượng song hạ bản mở cả 3 gian.

Tòa Đại bái có hệ thống cửa thượng song hạ bản mở cả 3 gian.

Hiện tại, các toà Tiền tế, Bái đường và Hậu đường của di tích còn lưu giữ nguyên vẹn với kết cấu gỗ cổ truyền và những mảng chạm khắc nghệ thuật miêu tả nhiều chủ đề sinh động mang đặc trưng phong cách kiến trúc thời Nguyễn.

Gian thờ chính của Từ đường.

Ban thờ Mẹ Việt Nam Anh hùng và các Anh hùng Liệt sỹ của dòng họ.

Hệ thống các đồ thờ tự, các tài liệu hiện vật còn lưu giữ tại Từ đường là những di vật, sưu tập hiện vật mang nhiều giá trị, tiêu biểu như: Các đạo sắc phong thời Lê - Nguyễn; Ngai thờ, tượng thờ, khám thờ; hoành phi, đôi câu đối… có niên đại thời Nguyễn.

Ngai thờ có niên đại thời Nguyễn.

Ảnh thờ cụ Lê Duy Đản.

Bức hoành phi.

03 đạo sắc phong thời Lê - Nguyễn còn được lưu giữ trong nhà thờ.

Ông Lê Duy Quang (áo xanh) - cháu đời thứ 7 của cụ tổ Lê Duy Hằng giới thiệu tộc phả của dòng họ Lê Duy.

Đôi bia đá chữ Hán ghi lại công lao của cụ Lê Duy Đản.

Từ đường gia tộc Lê Duy là công trình tín ngưỡng văn hoá của dòng họ và quê hương. Hàng năm, họ Lê Duy chỉ tổ chức các nghi lễ tín ngưỡng tại nhà thờ vào ngày giỗ tổ họ.

Bằng xếp hạng di tích lịch sử văn hóa của Từ đường họ Lê Duy.

Vào ngày giỗ tổ họ, các thành viên trong dòng họ về đây hợp quần thắp hương, làm lễ và đọc văn tế tổ - ôn lại lịch sử truyền thống dòng họ, quê hương và khuyến khích nhau cùng phấn đấu để xứng đáng với tổ tiên. Ngoài ra, các ngày tuần rằm, mồng một hàng tháng, con cháu trong dòng họ vẫn đến nhà thờ thắp hương cúng lễ.