Đình làng Hoài Trung
(BNP) - Đình làng Hoài Trung (xã Liên Bão, huyện Tiên Du) vốn được xây dựng từ thời Lê, đến thời Nguyễn, đình được xây dựng với quy mô to lớn. Đến năm 1948, công trình bị dỡ bỏ, các nguyên vật liệu của đình được tận dụng để góp phần xây đắp làng chiến đấu chống địch, bảo vệ nhân dân. Mãi cho đến năm 2000, đình mới được trùng tu lại trên nền đất cũ.
Lối vào đình làng Hoài Trung.
Đình làng Hoài Trung là nơi thờ 3 vị thành hoàng là Đệ Nhất, Đệ Nhị, Đệ Tam, theo sự tích là 3 vị tướng có công lao góp phần giải phóng dân tộc thời kỳ Hai Bà Trưng khởi nghĩa đánh giặc Tô Định. Hiện nay ở trong khu di tích còn lưu lại bản thần tích được khắc trên gỗ, sao y bản chính vào ngày đẹp tháng 5 năm Thành Thái 12 (1900), do Hàn lâm Lễ viện Đông các đại học sĩ Nguyễn Bính phụng soạn vào năm Hồng Phúc 1 (1572).
Tòa đại đình.
Trên bờ nóc được trang trí “Lưỡng long chầu nhật”.
Hai đầu trang trí con kìm.
Đình tọa lạc ở vị trí đầu làng, quay hướng Nam, bên phải đình là chùa Hưng Phúc, phía trước là trục đường giao thông chính của thôn, các phía còn lại giáp khu dân cư. Đình có kết cấu mặt bằng kiểu chữ Đinh, gồm Đại đình và Hậu cung.
Bên trong gian thờ chính.
Bộ bát bửu tại đình.
Đại đình làm theo kiểu “4 mái đao cong”. Kết cấu hệ khung chịu lực được làm bằng gỗ lim với 6 bộ vì. Mỗi bộ vì có 8 hàng chân cột đặt trên tảng kê bằng đá, kết cấu giống nhau.
Sắc phong Khải Định thứ 2.
Sắc phong Duy Tân 3.
Nền tòa đình được lát gạch bát màu đỏ, phía trước mở đi ở 3 gian giữa, theo kiểu “bức bàn”, các phía còn lại xây tường bao bằng gạch. Trên bờ nóc được trang trí “Lưỡng long chầu nhật”, hai đầu trang trí con kìm.
Hệ thống cửa bức bàn.
Nghệ thuật điêu khắc trang trí các đề tài “lưỡng long chầu nhật”, “mây mác”.
Dưới bờ dải, bờ guột, đầu đao được trang trí “lân, rồng”. Điêu khắc trang trí tập trung tại: đầu dư, kẻ truyền, cửa võng với các đề tài “lưỡng long chầu nhật”, “mây mác”, “lá đề”, các thành phần còn lại bào soi đóng bén, gờ chỉ đơn giản.
Cuốn thư thế kỷ XIX.
Hoành phi thế kỷ XIX.
Hậu cung gồm 2 gian, khung gỗ lim, kiến trúc vì theo kiểu kẻ chuyền giá chiêng.
3 ngai được thờ trong hậu cung.
Kiệu bát cống.
Ngựa thờ tại đình.
Lễ hội truyền thống đình làng Hoài Trung được tổ chức vào ngày 11 và 12 tháng Giêng. Ngay từ ngày 11 làng làm lễ mở cửa đình, bao sái đồ thờ, cắm cờ quạt lọng tàn, chiều tế nhập tịch, khai hội. Ngày 12 chính lệ tổ chức rước Thánh từ nghè về đình để tế lễ và tổ chức lễ hội. Song song với phần lễ là phần hội với nhiều trò chơi dân gian được tổ chức, thu hút đông đảo nhân dân tham dự.
Đình làng Hoài Trung được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh, Quyết định số 1293/QĐ-UBND, ngày 09/10/2006.