Đình làng Phú Dư - nơi gắn kết cộng đồng làng xã
(BNP) - Đình làng Phú Dư - Gia hội đình, xã Phú Dư, huyện Gia Bình, được khởi dựng từ thời Lê (1619-1643). Đây là công trình văn hóa tín ngưỡng có lịch sử hình thành và phát triển từ lâu đời. Đến nay, ngôi đình đã gắn bó mật thiết với quá trình phát triển của đời sống dân cư và các phong tục tập quán cổ truyền của một làng Việt cổ.
Toàn bộ tòa Đại Đình.
Cổng chính được xây mới trên nền đất xưa.
Nằm ở vị trí đầu làng, giáp trục đường Tỉnh lộ 284, đình nằm trên diện tích đất hơn 1000 m2 gồm các công trình: Đại đình và Hậu cung.
Mái đình lợp ngói mũi hài, bờ nóc đắp nổi hình “lưỡng long chầu nhật”.
Hai đầu nóc đắp đôi kìm mái mặt rồng.
Tòa Đại đình có kiến trúc kiểu 4 mái đao cong. Hệ khung chịu lực bằng gỗ, gồm 4 bộ vì tạo thành 3 gian 2 chái 2 dĩ. Mỗi bộ vì có 6 hàng chân cột, kết cấu kiểu “thượng chồng rường, hạ chồng rường, kẻ hiên”. Mái đình lợp ngói mũi hài, trên bờ nóc đắp nổi hình “lưỡng long chầu nhật”, hai đầu nóc đắp đôi kìm mái mặt rồng. Toàn bộ 4 bờ dải và bờ chảy chạy từ trên xuống đều gắn hoa chanh, phía dưới góc đao được cuốn lại bởi những chi tiết đắp nổi lá lật tách thành 2 mũi hình lưỡi đao thanh thoát, nhẹ nhàng.
Bên trong Đại đình và Hậu cung.
Hậu cung có kiến trúc nối liền và vuông góc với Đại đình. Hậu cung gồm 3 bộ vì tạo thành 2 gian. Mỗi bộ vì có 4 hàng chân cột, kết cấu kiểu “thượng chồng rường, hạ chồng rường bảy hiên”.
Tượng đức thánh, hương án, khám thờ, bộ bát biểu cổ được đặt trong Hậu cung.
Đình làng Phú Dư thờ vị thành hoàng là Nhã Lang Vương – vị tướng có công giúp nước, giúp dân thời Lý Nam Đế.
Đôi Sấu đá được đặt trong khuôn viên đình.
4 bia đá cổ: "Thần phật chi bi", "Hương công bi ký", "Thạch kiều bi ký", "Phụng thạch bi sự tích".
Theo truyền thống, hội đình Phú Dư được tổ chức vào ngày mồng 8 tháng 4 hàng năm. Những nghi lễ thờ cúng đức Thánh được duy trì trang nghiêm, với nhiều trò chơi dân gian như: hát tuồng, chèo, ả đào, cờ người, đu cây, đập niêu. Bên cạnh đó, còn có các hình thức văn hoá như: câu lạc bộ thơ, thể dục dưỡng sinh, hát quan họ… thu hút đông đảo nhân dân tham dự. Đình làng Phú Dư đã thực sự trở thành trung tâm văn hoá, nơi gắn kết cộng đồng làng xã, nơi bảo tồn các truyền thống tốt đẹp của quê hương.
Đình Phú Dư đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh, Quyết định số 2173/QĐ-UBND ngày 20 tháng 12 năm 2004.
