Đình làng Xuân Hội

18/05/2023 07:30

(BNP) - Đình làng Xuân Hội, xã Lạc Vệ, huyện Tiên Du, vốn được xây dựng vào khoảng thế kỷ XVII với quy mô lớn theo lối kiến trúc truyền thống. Kết cấu, trang trí kiến trúc và hoa văn chạm khắc trên các đồ tế tự, bia đá, hoành phi, câu đối mang những giá trị nhất định về nghệ thuật và thẩm mỹ, thể hiện quan điểm về nghệ thuật và kiến trúc dân gian Việt.

Lối vào đình làng Xuân Hội.

Đình Xuân Hội tọa lạc ở vị trí phía giữa làng, mặt quay về hướng Nam, phía trước là hồ nước, hai bên là đường đi, phía sau là khu dân cư đông đúc. Khuôn viên đình có sân, vườn trồng nhiều cây cảnh, hòn non bộ, tạo không gian yên tĩnh, thanh tao.

Nghi môn gồm bốn cột trụ lồng đèn.

Bức bình phong tại đình.

Đình làng Xuân Hội là nơi tôn thờ ba vị thành hoàng: Nhân thần Quảng Phúc Đại pháp sư và hai vị thiên thần là phụ quốc công thần triều Lý. Theo đó, Quảng Phúc Đại Pháp sư là vị y sư huyền ba rất giỏi về y thuật, đã có tâm đức bốc thuốc cứu người và chữa khỏi bệnh cho Mẫu hậu nên nhà vua đã ban thưởng và sắc phong làm thành hoàng làng.

Tòa Đại đình.

Bờ nóc đắp lưỡng long chầu nhật.

04 mái đao cong.

Hai vị thiên thần là Đương cảnh thành hoàng Linh Thông Cảm Ứng đại vương và Đương cảnh thành hoàng Bảo An chính trực đại vương.

Gian thờ chính trong đình.

Hoành phi thế kỷ XX.

Hiện đình làng Xuân Hội gồm các công trình kiến trúc: Cổng nghi môn, hai dãy Dải vũ, Đại đình. Nghi môn được xây dựng ở phía sau, liền với đường giao thông, gồm bốn cột trụ lồng đèn với hai cửa vòm nhỏ, hai bên trên đắp hoa văn dây triện, trên hai cột giữa đắp trái dành, tứ linh hai mặt đều đắp câu đối. Hai cột trụ nhỏ bên ngoài đắp đôi sấu chầu, tứ quý cùng đôi câu đối ở mặt ngoài thân cột.

Hệ thống cửa bức bàn, với bốn cánh thượng song hạ bản ở gian giữa.

Trang trí kiến trúc họa tiết mây lá cách điệu.

Hai dãy Dải vũ nằm ở hai bên sân, mỗi dãy gồm bốn gian. Hiện tại, trong nhà tả vu còn đặt một bia đá khắc chữ Hán, vốn là bia của văn chỉ được khắc khoảng giữa thế kỷ XIX, một mặt đã mờ chữ, mặt kia nội dung khắc địa danh những khu ruộng tế điền.

Bộ bát bửu.

Nhà Đại đình có bình đồ hình chữ Đinh, gồm Đại bái và Hậu cung. Tòa Đại bái có ba gian hai chái, bốn mái đao cong. Toàn bộ ba gian giữa của Đại bái đều mở cửa bức bàn, với bốn cánh thượng song hạ bản ở gian giữa, hai gian bên là cửa ván bưng, mặt trước hai gian hồi trang trí cửa chữ triện hình tròn.

Sắc phong thời Nguyễn.

Hậu cung gồm 2 gian, phía ngoài có gắn bức cửa võng chạm khắc tứ linh, tứ quý. Trên hương án đặt ba bộ long ngai cùng đỉnh đồng, bát hương đẳng thờ nậm rượu... Phía dưới là mộ long đình chạm khắc tứ linh, tứ quý.

Ngựa thờ trong đình.

Lễ hội cổ truyền được diễn ra với tục rước hội ngày 09 tháng 2 và tế lễ ngày 10 tháng 2, cùng với các tiết mục văn nghệ, trò chơi dân gian như: hát quan họ, hát chèo, diễn tuồng, vật, chọi gà, cờ người đã thể hiện tinh thần đoàn kết cộng đồng làng xã nơi đây.

Đình làng Xuân Hội được UBND tỉnh xếp hạng là Di tích lịch sử văn hoá tại Quyết định số 289/QĐ-UBND, ngày 28/02/2007.

A.T