Nhà thờ 4 Tiến sĩ họ Mai

Nhà bia tưởng niệm 4 Tiến sĩ họ Mai.

Nhà thờ là nơi tôn thờ tiên tổ họ Mai và các vị đại khoa dòng họ Mai Văn. Cụ thể: Hoàng giáp Mai Bang đăng khoa năm Tân Mùi, niên hiệu Hồng Thuận thứ 3 (1511) đời Vua Lê Tương Dực, ông làm quan đến chức Hàn lâm hiệu lý. Tiến sĩ Mai Khuyến đăng khoa năm Ất Mùi, niên hiệu Đại Chính 6 (1535) đời Mặc Đăng Doanh, được cử đi sứ sang nhà Minh, ông làm quan đến chức Tả thị lang bộ Lễ, được phong tước tử.

Cổng vào nhà thờ 4 Tiến sĩ.

Tiến sĩ Mai Công đăng khoa năm Quý Sửu, niên hiệu Cảnh Lịch 6 (1553) đời Mạc Phúc Nguyên, từng được cử đi sứ sang nhà Minh, ông làm quan đến chức Thượng thư, tước An Thường hầu. Hoàng giáp Mai Trọng Hoà, năm 50 tuổi ông đỗ Hoàng giáp khoa Kỷ Sửu, niên hiệu Vĩnh Thọ 2 (1659) đời Lê Thần Tông, ông làm quan đến chức Hiến sát sứ. Mai Trọng Hoà là chúa Mai Công, tằng tôn Mai khuyến, cháu xa của Mai Bang.

Nhà thờ có kiến trúc kiểu chữ Đinh.

Trên đỉnh nóc dòng chữ hán tạm dịch là "Nhà thờ họ Mai".

Nhà thờ nằm ở giữa làng, trên thửa đất có diện tích 125m2. Nhà thờ có kiến trúc kiểu chữ Đinh, gồm Tiền tế 3 gian và Hậu đường 2 gian. Hệ thống khung chịu lực được làm bằng gỗ lim chắc khỏe, phía trước tòa Tiền tế có 1 nhà bia. Kết cấu bộ vì tòa Tiền tế theo kiểu giá chiêng kẻ ngồi, các cấu kiện được bào soi kỹ lưỡng.

Hậu đường 2 gian là nơi đặt bài vị của 4 Tiến sĩ.

Ngựa bạch đặt trong nhà thờ. 

Bộ bát Bửu.

Các hiện vật tiêu biểu gồm hương án thế kỷ XX; ngai thờ, bài vị, bia đá thời Lê; hoành phi, đôi câu đối thời Nguyễn.

Hàng bia đá thời Lê.

Nhà thờ 4 Tiến sĩ họ Mai là công trình văn hóa, trung tâm sinh hoạt tín ngưỡng của dòng họ và nhân dân địa phương. Nơi bảo tồn và phát huy những thuần phong mỹ tục của quê hương, phát huy truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, truyền thống hiếu học khoa bảng của dòng họ với các thế hệ con cháu, nơi gắn kết tình cảm gia tộc, làng xã.

Bằng xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa.

Nhà thờ 4 Tiến sĩ họ Mai được UBND tỉnh xếp hạng là di tích lịch sử - văn hóa, Quyết định số 137/QĐ-CT ngày 29/01/2003.