Chùa Phi Tướng

Ảnh: Chùa Phi Tướng (Nguồn Internet).

Theo thư tịch cổ, các sách “Đại Việt sử ký toàn thư”, “Việt sử lược”, “Lĩnh Nam chích quái”, “Thuyển Uyển tập anh”, “Phong thổ Kinh Bắc”, “Việt điện u linh”, “Đại Nam nhất thống chí” cho biết: Các chùa Tứ Pháp được khởi dựng ở vùng Dâu - Luy Lâu vào thế kỷ II sau Công nguyên. Trải các thời đại, các chùa Tứ Pháp đã được trùng tu nhiều lần và để lại dấu ấn kiến trúc điêu khắc đậm nét của các thời Trần, Lê, Nguyễn. Hệ thống chùa Tứ Pháp vùng Dâu là kết tinh của sự dung hội giữa Phật giáo Ấn Độ khi du nhập vào nước ta, với tín ngưỡng bản địa của người Việt cổ thờ các lực lượng tự nhiên (mây, mưa, sấm, chớp), đã tạo nên một trung tâm tín ngưỡng, tôn giáo mang đậm bản sắc dân tộc Việt Nam.

Chùa Phi Tướng vào thời Lê Trung Hưng (thế kỷ 17), được trùng tu theo kiểu “nội công ngoại quốc” gồm các toà: Tiền đường, Thiêu hương, Thượng điện, Hậu đường, hai bên là hành lang, phía trước là Gác chuông, Tam quan cầu Phật ngự.

Toà Tam Bảo có bình đồ kiến trúc kiểu chữ “Công” gồm: Tiền đường 5 gian 2 dĩ, Thiêu hương 2 gian, Thượng điện 1 gian 2 chái với 4 mái đao cong uốn lượn duyên dáng. Năm 1982, toà Tiền đường đã bị đổ sập, chỉ còn lại nền móng. Thượng điện là trung tâm điện Phật, giữa là ban thờ Phật Phi Tướng. Ngài toạ thiền trên toà sen trong khám gỗ lớn chạm rồng, sơn son thếp vàng, thân cao 1,45m, vai rộng 0,55m, đùi rộng 1,05m. Đài sen cao 0,25m với 3 lớp cánh to mập. Ngài có thân hình nữ tính, khuôn mặt đầy đặn, thánh thiện với mũi dọc dừa, lông mày lá liễu, đôi mắt nhìn xuống bao dung, miệng mỉm cười, tay phải giơ lên ngang ngực, ngón tay kết ấn, tay phải để ngửa trên đùi có hạt ngọc “minh châu”; toàn thân được sơn phủ một lớp sơn màu mận chín, biểu tượng của một bầu trời no đủ mây mưa sấm chớp.

Chùa Phi Tướng bảo lưu được hệ thống tài liệu cổ vật quý giá như: tượng Phật, bia đá, chuông đồng cho biết khá rõ những thông tin về lịch sử ngôi chùa, cũng như người được thờ là “Đại Thánh Pháp Lôi Phật” (Ngài vừa là Thánh vừa là Phật). Các sắc phong có niên đại như sau: Cảnh Hưng tứ niên (1743), Cảnh Hưng tứ thập tứ niên (1783), Minh Mệnh nhị niên (1821), Thiệu Trị tứ niên (1844), Tự Đức tam niên (1850), Đồng Khánh nhị niên (1887). Trong số trên, sắc phong có niên đại cổ nhất “Cảnh Hưng tứ niên tam nguyệt nhị thập thất nhật” (tức 27-3-1743) có nội dung ca ngợi công lao to lớn với dân với nước và sự linh thiêng của Đại Thánh Pháp Lôi Phật.

Về với Chùa Phi Tướng, ngôi chùa cổ 2.000 năm lịch sử đã nhiều lần được trùng tu là về với danh lam cổ tự nổi tiếng đất Kinh Bắc, nơi đầu tiên sơ tổ Thiền Tông Việt Nam - Tỳ Ni Đa Lưu Chi đặt chân đến khi vào Việt Nam, trước khi chính thức tu ở chùa Pháp Vân; nơi có bức tượng thờ Pháp Lôi, gắn liền với tích tứ pháp cổ xưa nhất của nước Việt, một nhân vật vừa là Phật, vừa được phong Thánh; nơi để lại kho tàng di sản văn hoá quý giá về tín ngưỡng, tôn giáo mang đậm bản sắc dân tộc Việt Nam.